37 สมุนไพรช่วยเสริมภูมิคุ้มกัน
ข้อมูลทั้งหมดนี้มาจากหนังสือ “อาหารสมุนไพร เสริมภูมิคุ้มกัน ในภาวะที่มีการระบาดของโควิด-19” โดยกลุ่มงานเภสัชกรรมและกลุ่มงานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร
ขมิ้น
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ curcumin, dimethoxy-curcumine
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส

ข้อมูลเพิ่มเติม
โดดเด่นด้านการลดอักเสบ มีงานวิจัยในหลอดทดลองพบว่าขมิ้นชัน ช่วยยับยั้งการหลั่งสารอักเสบ และปรับภูมิคุ้มกันไม่ให้เกิดการทำลายปอดให้เกิดความเสียหายจากการติดเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ (influenza A virus)
การจำลองภาพสามมิติในคอมพิวเตอร์ พบว่า สารสำคัญสามารถแย่งจับกับตำแหน่งที่ไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ 2019 จะเข้าสู่เซลล์ปอด และตำแหน่งที่มีผลยับยั้งการแบ่งตัวของไวรัสได้
ตัวอย่างเมนูอาหาร
แกงไก่ขมิ้น • ปลาทอดขมิ้น • โยเกิร์ตขมิ้น • โดนัทขมิ้นชัน • น้ำต้มขมิ้น
ขิง
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ zingerol, gingerol
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส

ข้อมูลเพิ่มเติม
ขิงมีรสเผ็ดร้อน มีคุณสมบัติอุ่น พบฤทธิ์ต้านไวรัสไข้หวัดใหญ่ พื้นบ้านใช้กินแก้หวัด
การจำลองภาพสามมิติในคอมพิวเตอร์ พบว่า สารสำคัญสามารถแย่งจับกับตำแหน่ง main protease (Mpro) ที่ช่วยยับยั้งการแบ่งตัวของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ 2019 ได้
ตัวอย่างเมนูอาหาร
ไก่ผัดขิง • ปลานึ่งขิง • น้ำขิง • ขิงดอง • ยำกุ้งแห้งขิงสด
ข่า
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ galangin, kaempferol, quercetin
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส

ข้อมูลเพิ่มเติม
ข้อมูลพื้นบ้านใช้รักษาหลอดลมอักเสบ
การจำลองภาพสามมิติในคอมพิวเตอร์ พบว่า สารสำคัญ galangin สามารถแย่งจับกับตำแหน่งที่ไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ 2019 จะข้าสู่เซลล์ปอด และตำแหน่งที่มีผลยับยั้งการแบ่งตัวของไวรัสได้
quercetin เป็นสารกลุ่มโพลีฟีนอล พบในพืชหลายชนิด มีฤทธิ์ลดอักเสบ เสริมภูมิคุ้มกัน ต้านไวรัส และต้านมะเร็ง
ตัวอย่างเมนูอาหาร
ต้มข่าไก่ • ต้มยำกุ้ง • ลาบเป็ด
ตะไคร้
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ kaempferol, quercetin, myricetin
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส

ข้อมูลเพิ่มเติม
ข้อมูลพื้นบ้านใช้รักษาปอดบวม แก้ไข้ แก้หวัด รักษามาลาเรีย พบฤทธิ์ต้านการไอ และยังใช้คลายเครียด
การจำลองภาพสามมิติในคอมพิวเตอร์ พบว่า สารสำคัญ* ที่พบสามารถแย่งจับกับตำแหน่ง main protease (Mpro) ที่ช่วยยับยั้งการแบ่งตัวของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ 2019 ได้
ตัวอย่างเมนูอาหาร
ยำตะไคร้กุ้งสด • ทอดมันตะไคร้ • ไก่ทอดตะไคร้ • น้ำตะไคร้
กระชาย
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ kaempferol, quercetin
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส

ข้อมูลเพิ่มเติม
ได้ชื่อว่าเป็นโสมของคนไทย “Thai ginseng” พื้นบ้าน ใช้แก้ไอแห้งและแก้หวัด
การจำลองภาพสามมิติในคอมพิวเตอร์ พบว่า สารสำคัญ*ที่พบสามารถแย่งจับกับตำแหน่ง main protease (Mpro) ที่ช่วยยับยั้งการแบ่งตัวของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ 2019 ได้
ตัวอย่างเมนูอาหาร
ขนมจีนน้ำยา • แกงส้ม • น้ำกระชาย • ผัดขี้เมา • แกงป่า
พริก
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ quercetin,luteolin-7-glucoside
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส

ข้อมูลเพิ่มเติม
พริกเป็นยาขับเสมหะที่ดีมาก สังเกตจากที่เวลาเรากินพริกจะมีน้ำตาไหล น้ำมูกไหล อาหารที่เหมาะกับการฟื้นฟูปอดและระบบทางเดินหายใจ มักจะมีส่วนประกอบของพริก กระเทียม และเครื่องเทศ
การจำลองภาพสามมิติในคอมพิวเตอร์ พบว่าสารสำคัญที่พบสามารถแย่งจับกับตำแหน่ง main protease (Mpro) ที่ช่วยยับยั้งการแบ่งตัวของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ 2019 ได้
ตัวอย่างเมนูอาหาร
ผัดพริกอ่อนไก่ • น้ำพริกหนุ่ม • น้ำพริกขี้กา • ยำวุ้นเส้นใส่พริกขี้หนูสวน • ส้มตำไทย • ถั่วผัดพริก
พริกไทย
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ piperine
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส

ข้อมูลเพิ่มเติม
ใช้มาอย่างยาวนานในแถบเอเชีย โดยเฉพาะในการแพทย์แผนจีนและอายุรเวท นิยมใช้แก้ปวด เพิ่มการไหลเวียนโลหิต
มีฤทธิ์ต้านไวรัสไข้หวัดใหญ่ ต้านซึมเศร้า ต้านการแพ้ โดยมีผลยับยั้งการหลั่งสารสื่ออักเสบหลายชนิด เช่น interleukin -6, interleukin -1b, immunoglobulin -E และ histamine8-10
ตัวอย่างเมนูอาหาร
แกงเลียง • สปาเกตตี้ขี้เมา • ผัดฉ่า • หมูผัด พริกไทยดำ
กะเพรา
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ phosphatidyl choline (PC)-complexed
oleanolic acid, ursolic acid, rosmarinic acid, eugenol, carvacrol, linalool
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส

ข้อมูลเพิ่มเติม
อายุรเวทใช้รักษาหวัด แก้ปวดหัว คลายเครียด
มีฤทธิ์ต้านไวรัสไข้หวัดใหญ่ โดยมีผลยับยั้งเอนไซม์ neuraminidase ของไวรัส ซึ่งเป็นเป้าหมายสำคัญในการรักษา และควบคุมการแพร่ระบาดของไวรัส กลไกเดียวกันกับยา oseltamivir
ตัวอย่างเมนูอาหาร
ผัดกะเพรา • ไก่ซอสกะเพรา • น้ำกะเพรา
โหระพา
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ caffeic, p-coumaric acid
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส

ข้อมูลเพิ่มเติม
พื้นบ้านใช้น้ำคั้นสดจากใบดื่มวันละ 2 ครั้งเพื่อรักษาหวัด
มีฤทธิ์ต้านไวรัสไข้หวัดใหญ่ และปรับภูมิคุ้มกัน โดยมีผลยับยั้งการหลั่งสารอักเสบหลายชนิด เช่น IL-2, TNF-β, IL-5, IL-10
ตัวอย่างเมนูอาหาร
มะเขือยาวผัดโหระพา • ไข่เจียวโหระพา • ห่อหมกใบโหระพา
หูเสือ
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ carvacrol, thymol
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส

ข้อมูลเพิ่มเติม
พื้นบ้านใช้เป็นยาแก้หวัด บรรเทาอาการไอ ไอเรื้อรัง ขับเสมหะ แก้เจ็บคอ คออักเสบ ต่อมทอนซิลอักเสบ หลอดลมอักเสบ แก้หอบหืด ทำให้หายใจโล่ง พบฤทธิ์ขยายหลอดลม
น้ำต้มหรือคั้นจากใบใช้ลดเสมหะเหนียวข้นได้ดีมากจากสาร carvacrol และ thymol
carvacol พบฤทธิ์ต้านไวรัสไข้หวัดใหญ่
ตัวอย่างเมนูอาหาร
ต้มจืดหูเสือ • ปอเปี๊ยะหูเสือ • สมูทตี้หูเสือ
สะเดา
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ quercetin, azadirachtin
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส

ข้อมูลเพิ่มเติม
มีฤทธิ์ต้านไวรัสไข้หวัดใหญ่ สาร nimbidin ลดการทำงานของ macrophages และ neutrophils มีผลลดการอักเสบและยังมีฤทธิ์ปรับภูมิคุ้มกัน
การจำลองภาพสามมิติในคอมพิวเตอร์ พบว่า สารสำคัญ*ที่พบสามารถแย่งจับกับตำแหน่ง main protease (Mpro) ที่ช่วยยับยั้งการแบ่งตัวของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ 2019 ได้
ตัวอย่างเมนูอาหาร
สะเดาน้ำปลาหวาน • ยำสะเดา • น้ำพริกสะเดา • แกงเผ็ดสะเดา
กะหล่ำปลี / บรอกโคลี
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ kaempferol, sulforaphane
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส
กะหล่ำปลี – https://pixabay.com/photos/4276765/ บรอกโคลี – https://pixabay.com/photos/4750593/
ข้อมูลเพิ่มเติม
พืชกลุ่ม cruciferous เช่น กะหล่ำปลี บรอกโคลี มีสาร sulforaphane มีฤทธิ์ต้านไวรัสหวัด (influenza) และอุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระและเส้นใยอาหารสูงที่ช่วยเสริมภูมิคุ้มกัน
การจำลองภาพสามมิติในคอมพิวเตอร์ พบว่า สารสำคัญ*ที่พบสามารถแย่งจับกับตำแหน่ง main protease (Mpro) ที่ช่วยยับยั้งการแบ่งตัวของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ 2019 ได้
ตัวอย่างเมนูอาหาร
กะหล่ำปลีลุยสวน • ผัดกะหล่ำปลี • กะหล่ำปลีตุ๋น • ไข่ตุ๋นกะหล่ำปลี • สลัดผัก • บรอกโคลีน้ำมันหอย • ข้าวผัดบรอกโคลี • ซุปไก่บรอกโคลี
ผักหวานบ้าน
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ kaempferol
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส

ข้อมูลเพิ่มเติม
ใบรสหวานเย็น ปรุงเป็นยาเขียว แก้ไข้ พบฤทธิ์ต้านการอักเสบ และกระตุ้นภูมิคุ้มกัน
การจำลองภาพสามมิติในคอมพิวเตอร์ พบว่า สารสำคัญที่พบสามารถแย่งจับกับตำแหน่ง main protease (Mpro) ที่ช่วยยับยั้งการแบ่งตัวของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ 2019 ได้
ตัวอย่างเมนูอาหาร
ผักหวานผัดไข่ • ยำผักหวาน • ยอดผักหวานผัดกุ้ง
มะรุม
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ quercetin
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส

ข้อมูลเพิ่มเติม
ใบมะรุมมีสารต้านอนุมูลอิสระสูงมาก โดยเฉพาะกลุ่มฟีนอลิกและฟลาโวนอยด์ ซึ่งมีการศึกษาการใช้สารกลุ่มนี้ในการรักษาหลอดลมอักเสบ มาลาเรีย ไข้เลือดออก
การจำลองภาพสามมิติในคอมพิวเตอร์พบว่าสารสำคัญที่พบสามารถแย่งจับกับตำแหน่ง main protease (Mpro) ที่ช่วยยับยั้งการแบ่งตัวของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ 2019 ได้
ตัวอย่างเมนูอาหาร
แกงส้มมะรุม • ยอดมะรุมลวกจิ้มน้ำพริก • ไข่เจียวใบมะรุม • ต้มจืดยอดมะรุม
ปวยเล้ง
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ kaempferol
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส

ข้อมูลเพิ่มเติม
สารสกัดน้ำจากปวยเล้งมีฤทธิ์ต้านการอักเสบ ต้านหอบหืด
การจำลองภาพสามมิติในคอมพิวเตอร์พบว่าสารสำคัญที่พบสามารถแย่งจับกับตำแหน่ง Main Protease (Mpro) ที่ช่วยยับยั้งการแบ่งตัวของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ 2019 ได้
ตัวอย่างเมนูอาหาร
ปวยเล้งผัดไข่ • ปวยเล้งน้ำมันงา • แกงจืดปวยเล้ง
ชาเขียว
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ catechin, epicatechin gallate
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส

ข้อมูลเพิ่มเติม
ชาเขียวมีสารในกลุ่มโพลีฟีนอลที่มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ลดการอักเสบ และปรับภูมิคุ้มกัน
การจำลองภาพสามมิติในคอมพิวเตอร์พบว่าสารสำคัญ*ที่พบสามารถแย่งจับกับตำแหน่ง main protease (Mpro) ที่ช่วยยับยั้งการแบ่งตัวของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ 2019 ได้
ตัวอย่างเมนูอาหาร
เครื่องดื่มชาเขียว • พุดดิ้งชาเขียว • ไอศกรีมชาเขียว • ยำใบชา
ข้าวไม่ขัดสี
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ phytosterols, phenolic acids, flavonoids, GABA, phytic acid, γ-oryzanol
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส

ข้อมูลเพิ่มเติม
มีงานวิจัยในหนูพบว่าข้าวกล้องงอกที่อุดมไปด้วย GABA ช่วยเพิ่มจำนวนเซลล์เพิ่มคุ้มกัน splenic B, T-helper cell สารหลายชนิดช่วยลดการอักเสบ เช่น γ-oryzanol
วิตามินอีที่พบในข้าวไม่ขัดสี ช่วยซ่อมแซม DNA และเสริมภูมิคุ้มกัน
มีวิตามินบีช่วยบำรุงระบบประสาท คลายเครียด
ตัวอย่างเมนูอาหาร
ข้าวผัดธัญพืช • ข้าวอบไก่ตุ๋น • ข้าวห่อใบบัว • ข้าวคลุกกะปิ
ผักชี
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ kaempferol, quercetin
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส

ข้อมูลเพิ่มเติม
พื้นบ้านใช้น้ำคั้นจากใบอ่อนใช้คลายกังวลและรักษาอาการนอนไม่หลับ
การจำลองภาพสามมิติในคอมพิวเตอร์พบว่าสารสำคัญที่พบสามารถแย่งจับกับตำแหน่ง main protease (Mpro) ที่ช่วยยับยั้งการแบ่งตัวของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ 2019 ได้
ตัวอย่างเมนูอาหาร
เมี่ยงปลาทูแนมผักชี • ไข่ลูกเขยโรยผักชี • สาคูไส้หมูกินกับผักชี
หัวหอม
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ quercetin, luteolin-7-glucoside
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส

ข้อมูลเพิ่มเติม
หัวหอมใช้เป็นยาแก้หวัด รักษาหลอดลมอักเสบ แก้ไอ
การจำลองภาพสามมิติในคอมพิวเตอร์พบว่าสารสำคัญที่พบสามารถแย่งจับกับตำแหน่ง main protease (Mpro) ที่ช่วยยับยั้งการแบ่งตัวของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ 2019 ได้
ตัวอย่างเมนูอาหาร
ไข่เจียวหอม • ซุปหัวหอม • หอมชุบแป้งทอด • สลัดผัก
กระเทียม
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ quercetin, allicin
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส

ข้อมูลเพิ่มเติม
กระเทียมช่วยเสริมการทำงานของภูมิคุ้มกันโดยกำเนิด และ ภูมิคุ้มกันแบบจำเพาะ
allicin มีฤทธิ์ยับยั้งไวรัสชนิดมีเปลือกหุ้ม และชนิดไม่มีเปลือกหุ้ม
การจำลองภาพสามมิติในคอมพิวเตอร์พบว่าสารสำคัญที่พบสามารถแย่งจับกับตำแหน่ง main protease (Mpro) ที่ช่วยยับยั้งการแบ่งตัวของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ 2019 ได้
ตัวอย่างเมนูอาหาร
ปลาโอผัดกระเทียมพริกไทย • ไก่ทอดกระเทียม • ไข่ผัดวุ้นเส้นกระเทียมดอง • กระเทียมดองน้ำผึ้ง
ยอ
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ quercetin , vitamin C, niacin
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส

ข้อมูลเพิ่มเติม
มีฤทธิ์ปรับภูมิคุ้มกัน ลดการอักเสบ ต้านอนุมูลอิสระ และยังมีฤทธิ์คลายเครียด
การจำลองภาพสามมิติในคอมพิวเตอร์พบว่าสารสำคัญ* ที่พบสามารถแย่งจับกับตำแหน่ง main protease (Mpro) ที่ช่วยยับยั้งการแบ่งตัวของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ 2019 ได้
ตัวอย่างเมนูอาหาร
ส้มตำยอ • ยอกวนพริกไทย • น้ำลูกยอ
มะกรูด / มะนาว
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ hesperedin, naringenin พบมากที่ผิว
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส
มะกรูด – https://pixabay.com/photos/1554227/ มะนาว – https://pixabay.com/photos/1930398/
ข้อมูลเพิ่มเติม
มีวิตามินซีสูง ช่วยลดระยะเวลาการเป็นหวัด เสริมภูมิคุ้มกัน 63 แก้เจ็บคอได้ดี
มะกรูดช่วยเสริมการทำงานของภูมิคุ้มกันโดยกำเนิด และภูมิคุ้มกันแบบจำเพาะ
สาร naringenin ช่วยส่งเสริมการทำงานของเซลล์ภูมิคุ้มกัน B cell, NK cell
การจำลองภาพสามมิติในคอมพิวเตอร์พบว่าสาร naringenin สามารถแย่งจับกับตำแหน่ง Main Protease (Mpro) ที่ช่วยยับยั้งการแบ่งตัวของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ 2019 ได้
ในการศึกษาค้นคว้า พบว่าสาร hesperidin สามารถจับกับ เอนไซม์ของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ 2019 ทำให้เกิดการยับยั้งการแบ่งตัวของไวรัสได้ดีกว่ายา lopinavir และสามารถจับตัวรับ ACE2 ในการผ่านเข้าเซลล์ปอดของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ 2019
ตัวอย่างเมนูอาหาร
มะกรูดเชื่อม • มะกรูดลอยแก้ว • แยมมะกรูด • ชาผิวมะกรูด • แกงเทโพ • น้ำมะนาว • ต้มยำ • หมูมะนาว • ปลานึ่งมะนาว • ฟักตุ๋นมะนาวดอง • เมี่ยงคำ
มะขามป้อม
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ phyllaemblicin G7, phyllaemblinol, phyllaemblivin B
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส

ข้อมูลเพิ่มเติม
มะขามป้อมเป็นยาแก้ไอ ละลายเสมหะ พื้นบ้านใช้รักษาหลอดลมอักเสบ วัณโรคปอด หอบหืด 31 ช่วยส่งเสริมการทำงานของ NK cells และ cytotoxic T lymphocytes (CTL)
Phyllanthin และ Chebulagic acid มีฤทธิ์ยับยั้งกระบวนการอักเสบ NF-κB signaling pathway
การจำลองภาพสามมิติในคอมพิวเตอร์ พบว่า สาร Phyllaemblicin G7 มีความสามารถในการจับกับขาโปรตีน (Spike protein) และตัวรับ ACE2 ในการผ่านเข้าเซลล์ปอด ของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ 2019 สาร Phyllaemblinol และ Phyllaemblivin B เข้าจับตำแหน่ง 3-chymotrypsin-like protease (3CLpro) และตำแหน่ง RNA-dependent RNA polymerase (RdRp) โดยเป็นตำแหน่งสำคัญในการยับยั้งการสร้างและการแบ่งตัวของเชื้อซึ่งเป็นกระบวนการสำคัญในการเพิ่มจำนวนของไวรัส
ตัวอย่างเมนูอาหาร
กินสด • มะขามป้อม แช่อิ่ม • มะขามป้อมกวน/แยม • น้ำพริกมะขามป้อม • น้ำมะขามป้อม • น้ำตรีผลา
มะเขือเทศ / มะละกอ / แคร์รอต / ฟักทอง
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ betacarotene
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
https://pixabay.com/photos/4793215/ https://pixabay.com/photos/1623157/ ฟักทองยักษ์โดย Nietjuh – https://pixabay.com/photos/4528653/
ข้อมูลเพิ่มเติม
betacarotene พบในผักผลไม้สีเหลืองส้มแดง เช่น มะเขือเทศ แคร์รอต มะละกอ ฟักทอง มีฤทธิ์ปรับภูมิคุ้มกัน และต้านอนุมูลอิสระได้ดีมาก
betacarotene สามารถเปลี่ยนเป็นวิตามินเอในร่างกาย จากงานวิจัยแนวทางการดูแลตัวเองแบบบูรณาการในสถานการณ์ไวรัสโควิดระบาด แนะนำให้ใช้สารอาหารเพื่อเสริมภูมิคุ้มกัน เช่น วิตามินเอ วิตามินซี สังกะสี
สำหรับวิตามินเอ มีงานวิจัยพบว่าสามารถลดระดับสารสื่ออักเสบ IL-1b ควรปรึกษาเภสัชกรก่อนใช้หากจะซื้อวิตามินอัดเม็ด เพราะสามารถสะสมในร่างกายได้
ตัวอย่างเมนูอาหาร
สปาเกตตี้ผัดซอสมะเขือเทศ • ส้มตำแคร์รอต • ซุปฟักทอง • มะละกอสุก • แตงโม • บวดฟักทอง • แกงฟักทอง
งาดำ
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ sesamol, sesamolin, sesaminol
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ

ข้อมูลเพิ่มเติม
พื้นบ้านมีการใช้งา รักษาหอบหืด หลอดลมอักเสบ และปอดอักเสบ
น้ำมันงาและสาร sesamol มีผลปรับภูมิคุ้มกัน ป้องกันไม่ให้ dendritic cell หลั่งสารสื่ออักเสบ
งานวิจัยในหนูพบว่างาสามารถลดสารสื่ออักเสบได้หลายชนิด เช่น TNF-α, IL-1β, and IL-6
ตัวอย่างเมนูอาหาร
น้ำเต้าหู้งาดำ • บัวลอยน้ำขิง งาดำ • ไข่ตุ๋นงาดำ
ถั่วต่าง ๆ
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ zinc
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส

ข้อมูลเพิ่มเติม
ถั่วเป็นแหล่งอาหารชั้นดีของแร่ธาตุสังกะสี ที่มีส่วนช่วยในการเสริมภูมิคุ้มกันและอุดมไปด้วย วิตามินบี ช่วยบำรุงระบบประสาท ต้านซึมเศร้า
สังกะสีมีส่วนช่วยในการทำงานของต่อมไทมัสที่สร้างเซลล์ lymphocyte หรือ T cell
สังกะสีสามารถยับยั้งการเข้าเซลล์ของไวรัสโคโรนาและลดความรุนแรงของการติดเชื้อ
สังกะสีสามารถยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ 2019 : papain-like protease 2
ตัวอย่างเมนูอาหาร
ถั่วคั่วเกลือ • ผัดเผ็ดเม็ดมะม่วงหิมพานต์ • ต้มถั่วลิสงรากบัว • น้ำอาร์ซี • ถั่วเขียวต้ม
เห็ด
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ beta-glucans, polysaccharides
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส

ข้อมูลเพิ่มเติม
beta-glucans และ polysaccharides มีฤทธิ์ปรับภูมิคุ้มกันและลดความรุนแรงของหวัด
งานวิจัยของเห็ดที่พบฤทธิ์ต้านไวรัสหวัดพบข้อมูลบางสายพันธุ์ เช่น Ganoderma pfeifferi
ระวังการใช้สารสกัด polysaccharide ในผู้ที่ยืนยันว่าติด โรคโควิด-19 เพราะอาจกระตุ้นการหลั่งสารอักเสบบางชนิด แต่ยังคงรับประทานเป็นอาหารดุแลสุขภาพได้
ตัวอย่างเมนูอาหาร
ลาบเห็ด • เห็ดย่าง • ยำเห็ด • เห็ดชุบแป้งทอด
มะระขี้นก
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ flavonoid ,tannin
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส

ข้อมูลเพิ่มเติม
สารสกัดโปรตีนจากผลสุกมะระขี้นกมีฤทธิ์ต้านไวรัสไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์เอได้หลายชนิด ได้แก่ H1N1, H3N2, H5N1 (broad antiviral activity against different subtypes of influenza A)
น้ำคั้นมะระขี้นกมีฤทธิ์เสริมการทำงานของภูมิคุ้มกัน T-helper type 2 (Th2)
ตัวอย่างเมนูอาหาร
มะระขี้นกผัดไข่ • ฉู่ฉี่มะระขี้นก • ลวกกินกับน้ำพริก
สันพร้าหอม
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ quercetin, quercitrin, psoralen
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส

ข้อมูลเพิ่มเติม
มีฤทธิ์ต้านไวรัสไข้หวัดใหญ่ (influenza)
สาร quercetin, quercitrin และ psoralen ยับยั้งการแบ่งตัวของไวรัสและเหนี่ยวนำการหลั่งสารกำจัดไวรัสอย่าง IFN-beta
การจำลองภาพสามมิติในคอมพิวเตอร์พบว่าสารสำคัญ* ที่พบสามารถแย่งจับกับตำแหน่ง main protease (Mpro) ที่ช่วยยับยั้งการแบ่งตัวของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ 2019 ได้
ตัวอย่างเมนูอาหาร
ต้มจืดสันพร้าหอม • ผักสดแกล้มกับลาบ
อบเชย
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ cinnamaldehyde
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส

ข้อมูลเพิ่มเติม
ทางยุโรปนิยมใช้อบเชยป้องกันและรักษาหวัด โดยผสมผงอบเชยกับพริกไทยดำและน้ำผึ้ง
ใช้แก้ไอโดยผสมผงอบเชยกับขิงและกานพลู
ผงอบเชยผสมกับน้ำผึ้ง ดื่มช่วงฤดูฝนเพื่อป้องกันหวัด
cinnamaldehyde มีฤทธิ์กดการทำงานของ nuclear factor-κB หากมีการทำงานของภูมิคุ้มกันมากเกินไป
ตัวอย่างเมนูอาหาร
น้ำผึ้งมะนาวอบเชย • ปีกไก่อบอบเชย • พะโล้ • น้ำขิงอบเชย
ผักชีลาว (เทียนตาตั๊กแตน)
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ kaempferol, quercetin
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส

ข้อมูลเพิ่มเติม
พื้นบ้านใช้ใบช่วยขับลม พบฤทธิ์ต้านไวรัส เมล็ดใช้กินรักษาหวัด
การจำลองภาพสามมิติในคอมพิวเตอร์ พบว่า สารสำคัญที่พบ สามารถแย่งจับกับตำแหน่ง main protease (Mpro) ที่ช่วยยับยั้งการแบ่งตัวของไวรัสได้
ตัวอย่างเมนูอาหาร
แกงอ่อม • เมล็ดผักชีลาว 60 กรัม ชงผสมน้ำผึ้ง กินวันละ 3 ครั้ง เวลาเป็นหวัด
น้ำผึ้ง
ตัวอย่างสารสำคัญที่พบ fructose, glucose, sucrose, amino acids, flavonoids
✓ ฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน
✓ ฤทธิ์ลดอักเสบ
✓ ฤทธิ์ต้านไวรัส

ข้อมูลเพิ่มเติม
งานวิจัยที่พบเป็นของน้ำผึ้งมานูก้า พบฤทธิ์ต้านไวรัสไข้หวัดใหญ่
น้ำผึ้งมีน้ำตาลหลายชนิด ส่วนใหญ่จะเป็นฟรักโทสกับกลูโคสที่ช่วยให้พลังงานและทำให้รู้สึกสดชื่น คลายความเหนื่อยล้า อ่อนเพลียได้
สรรพคุณที่ระบุไว้ในตำราอาหารและยาจีน บำรุงภาวะพร่องอ่อนแอ เหมาะกับวัณโรคปอด ช่วยลดความแห้งของปอด ทำให้ชุ่มชื้น เหมาะสำหรับอาการไอแห้งๆ ไม่มีเสมหะ ไอเรื้อรัง มักจะทำให้ชุ่มคอ อาจใช้ร่วมกับสมุนไพร ซาเซิน เซิงตี้
ตัวอย่างเมนูอาหาร
มะนาวดองน้ำผึ้ง • แพนเค้กราดน้ำผึ้ง • ไก่อบน้ำผึ้ง • อัญชันน้ำผึ้ง • น้ำผึ้งมะนาว